वैयक्तिक मार्गदर्शनातील अडथळे: ओळख, कारणे आणि उपाय
वैयक्तिक मार्गदर्शनातील अडथळे: ओळख, कारणे आणि उपाय
प्रत्येक व्यक्तीला वैयक्तिक व व्यवसायिक विकासासाठी मार्गदर्शनाची गरज असते. मात्र, अनेकांना योग्य मार्गदर्शन घेण्यास काही अडथळे येतात. हे अडथळे कोणामुळे निर्माण होतात, ते का आलेत आणि त्यावर काय उपाय करता येतील, हे समजून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
अडथळे कोणामुळे येतात?
स्वतःची नकारात्मक मानसिकता – काही वेळा आपल्यालाच वाटते की, मार्गदर्शन घेणे म्हणजे कमकुवतपणाची निशाणी आहे.
परिवारातील किंवा सामाजिक दबाव – काही कुटुंबे किंवा समाजामध्ये स्वतंत्र विचारांना विरोध असतो.
चुकीच्या व्यक्तींचा प्रभाव – चुकीच्या लोकांचा सल्ला घेतल्याने योग्य दिशेने पुढे जाण्याऐवजी गोंधळ वाढतो.
स्वतःची आत्मशंका – स्वतःच्या क्षमतांवर शंका घेतल्यामुळे योग्य निर्णय घेण्यास अडथळे येतात.
वैयक्तिक किंवा आर्थिक अडचणी – काही वेळा आर्थिक परिस्थितीमुळे आवश्यक प्रशिक्षण किंवा मार्गदर्शन घेणे कठीण होते.
हे अडथळे का निर्माण होतात?
चुकीच्या अनुभवांमुळे आत्मविश्वास कमी होतो.
लहानपणापासून मिळालेल्या संस्कारांमुळे नवीन गोष्टी शिकण्यास मन धजावत नाही.
समाजाने लावून दिलेले काही गृहीतक ("आपण सर्व काही स्वतः शिकले पाहिजे", "मार्गदर्शन घेणे म्हणजे अशक्तपणा" इ.)
बदलाला भीती वाटणे आणि सध्याच्या परिस्थितीमध्ये समाधान मानणे.
अडथळे दूर करण्यासाठी उपाय
स्वतःची जाणीव निर्माण करा – आपल्या कमकुवत आणि बलस्थानांचा अभ्यास करा.
योग्य मार्गदर्शक निवडा – अनुभवी आणि सकारात्मक दृष्टीकोन असणाऱ्या व्यक्तींकडून मार्गदर्शन घ्या.
अडथळ्यांची कारणे शोधा – अडथळे का येतात हे शोधून त्यावर तोडगा काढण्याचा प्रयत्न करा.
समाजाचा दबाव झिडकारा – समाज काय म्हणेल याकडे लक्ष न देता स्वतःच्या विकासावर भर द्या.
नवीन कौशल्ये शिका – व्यवसायिक आणि वैयक्तिक जीवनात प्रगतीसाठी नवीन कौशल्ये आत्मसात करा.
स्वतःवर विश्वास ठेवा – आत्मशक्ती आणि सकारात्मक विचार यांचा स्वीकार करा.
व्यक्तिगत आणि व्यवसायिक विकासासाठी पावले
स्व-शिक्षणाला प्राधान्य द्या.
नियमित आत्मपरीक्षण करा आणि सुधारणा करा.
उद्दिष्टे निश्चित करून त्या दिशेने सातत्याने प्रयत्न करा.
वेळेचे व्यवस्थापन करा आणि प्राथमिकता ठरवा.
चांगल्या सवयी अंगीकारा आणि नकारात्मक गोष्टी टाळा.
निष्कर्ष
व्यक्तिगत आणि व्यवसायिक विकासात येणारे अडथळे हे आपण स्वतःच दूर करू शकतो. योग्य दिशा, सकारात्मक दृष्टीकोन आणि प्रयत्न यांच्या मदतीने प्रत्येक व्यक्ती आपल्या आयुष्यात बदल घडवू शकतो. त्यामुळे मार्गदर्शन घेण्यास अडथळे असतील, तर ते ओळखून त्यावर योग्य उपाय करणे हाच यशाचा मार्ग आहे.
डॉ मोहिते मेंटरिंग
www.drmohitementoring.com
Comments