टाइम मॅनेजमेंट धोरणे: कसे टाइम मॅनेजमेंट कौशल्ये जलद आणि अधिक प्रभावी निर्णय घेण्यास मदत करू शकतात?

टाइम मॅनेजमेंट धोरणे: कसे टाइम मॅनेजमेंट कौशल्ये जलद आणि अधिक प्रभावी निर्णय घेण्यास मदत करू शकतात?

वृद्धी, उत्पादकता आणि स्पर्धात्मक धार यासाठी व्यवसायाच्या यशासाठी निर्णय घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. जलद आणि प्रभावी निर्णय घेण्याची क्षमता कंपनीच्या वृद्धीसाठी, उत्पादकतेसाठी आणि स्पर्धात्मक वाढीसाठी अत्यंत महत्त्वाची ठरते. निर्णय घेण्याच्या वेगावर आणि गुणवत्तेवर प्रभाव टाकणारे एक प्रमुख घटक म्हणजे टाइम मॅनेजमेंट. जेव्हा नेत्यांकडे, व्यवस्थापकांकडे किंवा कर्मचारी वर्गाकडे त्यांचा वेळ प्रभावीपणे व्यवस्थापित करण्याची क्षमता असते, तेव्हा ते जलद आणि अधिक अचूक निर्णय घेऊ शकतात. या लेखात आपण कसे टाइम मॅनेजमेंट धोरणे जलद आणि अधिक प्रभावी निर्णय घेण्यास थेट योगदान देतात हे पाहणार आहोत.

निर्णय घेताना टाइम मॅनेजमेंटचा रोल

प्रभावी टाइम मॅनेजमेंट म्हणजे विविध कार्यांदरम्यान वेळ कसा विभागायचा हे संघटित करणे आणि नियोजन करणे, आणि निर्णय घेण्याच्या संदर्भात, हे म्हणजे निर्णयांची महत्त्वता ओळखून त्यासाठी वेळ देणे, विचार, विश्लेषण आणि कृती करण्याची क्षमता, ज्या प्रकारे अनावश्यक विलंब टाळता येतो. निर्णय जितके लवकर घेतले जातात, तितकेच व्यवसाय अधिक चपळ आणि प्रतिसादक्षम बनतो. तथापि, विचार न करता जलद निर्णय घेणे चुकते ठरू शकते. निर्णय घेण्याच्या वेग आणि गुणवत्तेमध्ये संतुलन साधणे प्रभावी टाइम मॅनेजमेंटद्वारे साधता येते.

टाइम मॅनेजमेंट कौशल्ये निर्णय घेण्यास कशी मदत करतात?

1.        निर्णयांची प्राथमिकता देणे

प्रभावी टाइम मॅनेजमेंट व्यक्तींना आणि संघांना निर्णयांची महत्त्वता ओळखून त्यांचा वेगवेगळ्या वेळेस विचार करण्याची आणि कार्यवाही करण्याची क्षमता देतो. निर्णय घेण्यासाठी फक्त वेळ राखून ठेवणे पुरेसे नाही. कोणते निर्णय त्वरित घेतले पाहिजे आणि कोणते निर्णय काही काळासाठी पुढे ढकलता येऊ शकतात याची ओळख महत्त्वाची आहे.

• उदाहरण: एक मॅनेजर उत्पादन शेड्युलवरील महत्त्वाचे निर्णय घेण्यासाठी वेळ राखून ठेवतो, परंतु कमी महत्त्वाचे धोरणात्मक निर्णय अधिक वेळ घेऊन घेतो.

2.      ओव्हरलोड आणि टाळाटाळ टाळणे

निर्णय घेण्याच्या अडचणींपैकी एक म्हणजे खूप कार्ये किंवा पर्यायांमुळे होणारी गोंधळ आणि अडकलेली भावना. टाइम मॅनेजमेंट धोरणे जसे की कार्ये गटबद्ध करणे किंवा निश्चित कालावधीत निर्णय घेणे, टाळाटाळ टाळण्यास मदत करू शकतात. जेव्हा निर्णय घेणारे लोक ठराविक कालावधीत निर्णय घेण्याचे लक्ष्य ठेवतात, तेव्हा ते विचार करत असताना विलंब करणे टाळतात.

• उदाहरण: एक विक्री संघ नेत्याने ग्राहक प्रस्तावावर निर्णय घेण्यासाठी एक अंतिम तारीख ठरवली आहे, ज्यामुळे प्रक्रिया कार्यक्षम राहते आणि अत्यधिक विलंब होत नाही.

3.      मुख्य घटकांवर लक्ष केंद्रित करणे

टाइम मॅनेजमेंट निर्णय घेणाऱ्यांना निर्णय घेत असताना ध्यान देण्याच्या बाबींची शॉर्टलिस्ट करण्यास मदत करते. तेव्हा त्या सर्व माहितीचे आयोजन करून, सर्वात संबंधित माहितीवर वेळ देणे आवश्यक असते, जेणेकरून अति तपशीलात अडकणे टाळता येईल आणि जलद निर्णय घेता येईल.

• उदाहरण: एक उद्योजक इझेनहॉवर मॅट्रिक्स (तत्काळ विरुद्ध महत्त्वाचे कार्य) वापरतो, ज्यामुळे ते दीर्घकालिक प्रभाव असलेल्या निर्णयांवर लक्ष केंद्रित करतात, जसे की गुंतवणूक किंवा भागीदारी, आणि त्यांना कमी महत्त्व असलेल्या निर्णयांवर वेळ वाया घालण्यापासून वाचवते.

4.      बेहतर कार्यविभाग

टाइम मॅनेजमेंट निर्णय घेण्यास सुधारणा करते कारण ते कार्ये योग्यप्रकारे विभागण्यास मदत करते. जेव्हा नेत्यांकडे कार्ये इतरांवर देण्याची क्षमता असते, तेव्हा ते महत्त्वपूर्ण निर्णय घेत असताना स्वत:वर लक्ष केंद्रित करू शकतात आणि इतरांना नियमित किंवा तज्ञ कार्यांवर लक्ष केंद्रित करण्याची मुभा मिळते.

• उदाहरण: एका कॉर्पोरेट सेटिंगमध्ये, एक सीईओ ऑपरेशनल निर्णय मॅनेजर्सवर सोपवतो, ज्यामुळे ते कंपनीच्या दीर्घकालिक धोरणात्मक निर्णयांवर लक्ष केंद्रित करतात.

5.      वाढलेली उत्पादकता आणि लक्ष केंद्रित करणे

प्रभावी टाइम मॅनेजमेंट चांगली उत्पादकता आणि अधिक लक्ष केंद्रित करण्याचा परिणाम करते. जेव्हा लोक त्यांचा वेळ प्रभावीपणे व्यवस्थापित करतात, तेव्हा ते अधिक लक्ष केंद्रित होतात, ज्यामुळे ते परिस्थितीचे अधिक जलद विश्लेषण करून निर्णय घेतात. हे विक distractions कमी करते आणि व्यक्तींना निर्णय घेत असताना पूर्ण लक्ष देण्यास मदत करते.

• उदाहरण: एक कार्यकारी पॉमोडोरो तंत्र (25 मिनिटांचे कार्यकाल आणि नंतर 5 मिनिटांचा ब्रेक) वापरतो आणि त्यांना जलद निर्णय घेण्यास मदत होते कारण त्यांचे लक्ष त्या छोट्या कार्यकालात पूर्णपणे केंद्रित असते.

6.      विचार आणि विश्लेषणासाठी अधिक वेळ

योग्य टाइम मॅनेजमेंट जलद निर्णय घेण्यासाठी विचार आणि विश्लेषणासाठी पर्याप्त वेळ देते. निर्णय घेण्याच्या प्रक्रियेत "बफर टाइम" किंवा "खास विचार करण्याचे कालावधी" असलेले टाइम मॅनेजमेंट धोरणे निर्णय घेण्यापूर्वी योग्य विचार आणि विश्लेषण करण्यासाठी वेळ देतात.

• उदाहरण: एक प्रकल्प व्यवस्थापक सकाळी एक तास आरक्षित करतो, जेणेकरून तो प्रकल्प प्रगतीचा आढावा घेऊ शकेल आणि पुढील पायऱ्यांवर निर्णय घेईल. हे निर्णय जलद घेतल्याचे सुनिश्चित करते आणि विचार न करता घेतलेले निर्णय टाळते.

7.       तणाव आणि दबाव कमी करणे

निर्णय घेण्यातील सर्वात मोठा अडथळा म्हणजे तणाव आणि दबाव. जेव्हा व्यक्ती थकलेली असतात, तेव्हा ते विचार न करता जलद निर्णय घेतात. टाइम मॅनेजमेंट धोरणे कार्ये लहान भागांमध्ये विभागून तणाव कमी करतात, त्यासाठी निर्णय घेण्यासाठी पुरेसा वेळ मिळवून देतात, ज्यामुळे व्यक्ती निर्णय घेण्यास शांत आणि स्पष्ट मनाने लक्ष केंद्रित करतात.

• उदाहरण: एक विभाग प्रमुख निर्णय घेण्यासाठी वेळ ठरवतो आणि प्रत्येक निर्णयासाठी आरामदायक विचार वेळ देतो, ज्यामुळे तणाव कमी होतो आणि चुकलेल्या निर्णयांची शक्यता कमी होते.

जलद निर्णय घेण्यासाठी प्रभावी टाइम मॅनेजमेंट धोरणे

1.        प्राथमिकता देणे: इझेनहॉवर मॅट्रिक्स किंवा ABCDE पद्धतीसारख्या तंत्रांचा वापर करून निर्णयांवर प्राथमिकता द्या.

2.      टाइम-ब्लॉकिंग: निर्णय घेण्यासाठी ठराविक कालावधी राखून ठेवा, ज्यामुळे विचार करण्यासाठी वेळ मिळतो आणि विलंब टाळता येतो.

3.      कार्य विभागणी: निर्णय जोपर्यंत आपली वैयक्तिक उपस्थिती आवश्यक नाहीत, तेव्हा त्या निर्णयांची विभागणी करा.

4.      तारीख ठरवणे: निर्णय घेण्यासाठी ठराविक अंतिम तारीख ठरवा, ज्यामुळे विलंब टाळला जातो.

5.      80/20 नियम (पॅरेटो प्रिंसिपल): निर्णयांच्या त्या 20% वर लक्ष केंद्रित करा, ज्यांचा 80% प्रभाव असेल, आणि उर्वरित निर्णय कमी महत्त्वाचे ठरवले जातात.

6.      तंत्रज्ञानाचा वापर: निर्णय घेत असताना त्यासाठी सहाय्यक टूल्स किंवा सॉफ्टवेअर वापरा, ज्यामुळे निर्णय प्रक्रिया अधिक कार्यक्षम होईल.

7.       विचार आणि पुनरावलोकन: निर्णयांनंतर त्याचा आढावा घ्या आणि भविष्यकाळी निर्णय प्रक्रिया सुधारण्यासाठी त्याचे पुनरावलोकन करा.

निष्कर्ष

टाइम मॅनेजमेंट ही एक अत्यंत महत्त्वाची कौशल्य आहे जी सर्व प्रकारच्या व्यवसायांतील नेत्यांसाठी, व्यवस्थापकांसाठी आणि कर्मचार्‍यांसाठी आवश्यक आहे. टाइम मॅनेजमेंट धोरणे वापरून, व्यक्ती जलद आणि अधिक माहितीपूर्ण निर्णय घेऊ शकतात, तणाव कमी करू शकतात आणि उत्पादकता वाढवू शकतात. निर्णय घेण्याची केवळ क्षमताच महत्त्वाची नाही, तर योग्य निर्णय योग्य वेळेस घेणे देखील महत्त्वाचे आहे. टाइम मॅनेजमेंट तंत्रांचा वापर करून व्यवसाय जलद निर्णय घेण्याच्या प्रक्रियेत यशस्वी होऊ शकतात, स्पर्धेतील पुढे राहू शकतात आणि प्रतिस्पर्ध्यांवर प्रगती करू शकतात.

 डॉ. मोहिते मेंटरिंग

www.drmohitementoring.com